Co roku 18 lipca Rosyjski Kościół Prawosławny obchodzi dzień św. Atanazego z Atos. Święty urodził się w Trebizondzie między 925-930 rokiem od narodzin Chrystusa. Pochodził z rodziny zamożnych i szlachetnych rodziców, ale wcześnie został sierotą i wychowywał go krewna, pobożna zakonnica.
Po śmierci przybranej matki Atanazy (który na chrzcie otrzymał imię Abraham) udał się do Konstantynopola na dwór cesarza rzymskiego, gdzie studiował przez kilka lat u słynnego retora Atanazego. Z biegiem czasu młody Abraham przewyższył nauczyciela umiejętnościami i przeszedł na emeryturę do klasztoru Kiminsky, gdzie został tonsurowany.
Przez surowe posty, długie czuwania, klękanie i trudy Atanazy wkrótce osiągnął wielkie wyżyny w monastycyzmie. Później, po opuszczeniu klasztoru, Atanazy spacerował po wielu ustronnych miejscach i wybrał miejsce Melana, położone na samym skraju świętego Atosu i z dala od innych klasztornych domostw. Tutaj mnich wzniósł dla siebie celę i cały swój czas poświęcał na nieustanną pracę i modlitwę.
Często pustelnik był ogarniany przez demony, które chciały zaszczepić w nim nienawiść do wybranego miejsca. Atanazy praktycznie uległ zwątpieniu, ale postanowił odłożyć swój wyjazd o rok, a potem działać na polecenie Boga. Ostatniego dnia wyznaczonego dnia Atanazy nagle zaświtało niezwykle jasne światło z nieba i jego wątpliwości zostały natychmiast rozwiane. Od tego czasu mnich Atanazy otrzymał dar miłości, a do jego mieszkania zaczęli przybywać liczni pielgrzymi, którzy starali się o radę lub błogosławieństwa od pustelnika.
Według legendy Atanazy otrzymał pomoc finansową od cesarza Nicefora Fokasa, który był długoletnim przyjacielem mnicha. Dzięki otrzymanym funduszom zakonnik mógł rozpocząć budowę własnego klasztoru. Atanazy wzniósł dużą świątynię ku czci św. Jana Chrzciciela, a kolejną świątynię poświęcił Matce Bożej. Teren wokół świątyń stopniowo zarastał celami klasztornymi. W ten sposób na Górze Athos pojawił się nowy, dobrze prosperujący klasztor.
Nasi przodkowie obchodzili w tym dniu tzw. Święto Miesięcy. Wieczorem, zgodnie z tradycją, ludzie wyszli na dziedziniec i obserwowali, jak na niebie „gra” lampka nocna. Uznano za dobry znak, jeśli miesiąc niejako biegnie z miejsca na miejsce, zmienia kolor i chowa się za chmurami. Takie „gry” obiecywały chłopom duże zbiory.
